لجبازی در کودکان را چطور کنترل کنیم؟
بهتر است بدانید هیچ کودکی لجباز به دنیا نمی‌آید. قبل از هر اقدامی، تصمیم‌گیری در مورد اینکه آیا رفتار آنها را میتوان «لجاجت» نامید یا نه، حیاتی است. لجبازی در کودکان دلایل متفاوتی دارد و در بعضی سنین طبیعی بوده و نشانه رشد شخصیت کودک به شمار می‌رود. با این حال، وقتی نافرمانی‌های کودک زیاد می‌شود، والدین احساس کلافگی میکنند.
کنترل بیش‌ازحد والدین و زیر نظر گرفتن تمام رفتارهای کودک می‌تواند موجب افزایش لجبازی در کودکان شود. گاهی اوقات، والدین به علت آگاهی نداشتن از شرایط با انجام رفتارهای خشن و امر و نهی‌های بی‌مورد به فرزندشان باعث تشدید رفتار او و ایجاد اختلالات و مشکلات رفتاری آینده می‌شوند.
در واقع تعامل با به یک کودک لجباز، یک چالش روزانه برای والدین است. به طوری که اگر راهکارهای برخورد با لجبازی کودکان را ندانید، هر مساله کوچکی در هر ثانیه می‌تواند تبدیل به مبارزه شود. این کار، نیاز به آگاهی، صبر و درک فراوان والدین دارد. اگر کسی این دانش را نداشته باشد، می‌تواند کودک را بیشتر لوس کند.
در این مقاله قصد داریم تا بیشتر به چگونگی رفتار صحیح والدین با کودک لجباز بپردازیم پس در ادامه همراه ما باشید.
ویژگی های کودک لجباز
- کودکان لجباز اخطارهایی که به نفع آنها ها نباشد را نادیده میگیرند.
- کودکان لجباز سرسختی منحصر به فردی دارند و کارهای خلاف میل خود را انجام نمیدهند.
- کودکان لجباز صبر و قرار و شکیبایی ندارند.
- کودکانی که لجباز هستند برای خود قوانین منحصر به فردی دارند که تا جای ممکن در زندگی خود اجرا میکنند و به أین قوانین مقید هستند.
- در کودکان لجباز به صورت واضح و پررنگ میتوان عشق و علاقه را به رئیس بودن مشاهده کرد . آنان همواره به دنبال مرجع قدرت بودن هستند.
روش های رفع لجبازی در کودکان
۱- اصلاح واکنش به کودک لجباز
- زمانی که با لجبازی کودک مواجه می‌شوید، سعی نکنید با بحث کردن او را متقاعد کنید و بهترین راه توجه نکردن به رفتارهای کودک و بی‌اعتنایی به او است، با این کار کودک به تدریج لجبازی کمتری میکند. اما اگر والدین و اطرافیان کودک به صورت مداوم در برابر لجبازی کودک مقاومت کنند باعث می‌شود کودک برای اثبات حرف خودش لجبازی بیشتری کند.
- فراهم کردن شرایط محیطی ایمن برای رشد فرزندان لازم است و والدین باید محیطی دوستانه و بدون تنش و اضطراب برای فرزندان خود فراهم کنند.
- تنبیه کلامی و بدنی نه تنها باعث کاهش لجبازی کودکان نمی‌شود بلکه باعث پافشاری کودکان بر خواسته‌های خود می‌شود.
- والدین باید راهنمای مناسبی برای فرزندان خود باشند، تا فرزندان بتوانند به خوبی رشد کند و با چالش‌ها کنار بیایند.
۲- صحبت کردن
معمولا بچه‌ها اگر خواسته‌شان محقق نشود کج‌خلقی میکنند. اما اگر می‌خواهید کودک لجبازتان حرف‌شنوی داشته باشد، باید بدانید که علت مخالفتش چیست. زمانی که از کودک دلیل لجبازی و خواسته اش را بدانید، متوجه خواهد شد برای خواسته هایش ارزش قایئل هستید و به اندازه کافی به توجه دارید. مذاکره با کودکتان را یاد بگیرید تا به یک نتیجه مشترکی برسید.
۳- حفظ آرامش
اگر به لجبازی کودک خود با داد و بیداد پاسخ بدهید، گفت وگوی شما نتیجه ای نخواهد داشت و در واقع زمینه لجبازی را در کودک تقویت میکند. در مواقع عصبانیت به این فکر کنید اوکودکی نابالغ است در صورتی که شما بزرگ و بالغ هستید و این شما هستید که جریان گفت و گو را هدایت میکند. واکنش شما باید به گونه ای باشد که کودک از لجبازی خود دست بکشد.
۴- برقراری ارتباط
اگر می‌خواهید کودک لجباز شما به حرف‌تان گوش کند، اول از همه باید حرف او را بشنوید. کودکان لجباز اگر احساس کنند که قرار نیست حرف‌شان را بشنوید، ممکن است فورا حالت تدافعی به خود بگیرند. پس هروقت کودکتان روی انجام دادن یا ندادن کاری لجبازی کرد، به‌جای اینکه بلافاصله حکم صادر کنید و فرصت شنیده شدن را از او بگیرید، با نرمی و ملایمت به کودک خود نزدیک شوید و به یک گفت‌وگوی سالم دعوتش کنید تا او نیز بتواند علت مخالفتش را توضیح بدهد.
۵- دادن استقلال
باید یاد بگیرید به کودک حق انتخاب دهید. بهتر است بین چند گزینه موردنظر به او حق انتخاب دهید. اگر به او حق انتخاب دادید در واقع به نظرش احترام گذاشته اید. مادری که از کودک می پرسد «غذا می خوری یا نه» و پس از پاسخ منفی کودکش به او تشر می زند که باید غذا بخوری، در واقع به او حق انتخاب نداده است. انعطاف پذیری و دادن اختیار به کودک در انتخاب‌هایی که از طرف والدین پذیرفته شده است و باعث بروز مشکل نمی شود به کاهش لجبازی کمک می کند ولی در صورت بروز رفتارهای آسیب زا همراه با لجبازی، والدین باید با قاطعیت رفتار کنند.
۶- رشوه ندادن و حذف پاداش
اگر کودک برای رسیدن به مطلوب خود چه درست و چه نادرست شروع به گریه کردن و یا داد کشیدن بکند و از این راه بخواهد به خواسته ی خود برسد و والدینی که به اصطلاح حوصله ندارند با دادن امتیاز (رشوه ) به کودک، او را ساکت می کنند، باعث پرورش لجبازی در او می شوند. پس باید پدر به خصوص مادر از دادن هرگونه رشوه و پاداش به کودک خوداری کند. البته تشویق برای کارهای خوب و مثبت کودک با رشوه دادن فرق دارد.
۷- تقویت رفتار مثبت در کودک لجباز
تشویق کودکان به رشد اعتماد به نفس آنها کمک میکند. همچنین آنها را تشویق به ادامه کار در جهت اهداف خود و حفظ رفتار مثبت سوق میدهد. بنابراین از کلماتی استفاده کنید که نیاز به هیچ گونه مبارزه برای خوابیدن و خوردن غذا وجود نداشته باشد.
۸- دلیل رفتارهای خود را به کودک توضیح دهید
انتظار نداشته باشید که فرزندتان بدون هیچ توضیحی دلیل رفتارهای شما را بداند. باید به کودک توضیح دهید که دلیل محدودیت گذاری ها چیست و به او بگویید که هر رفتار بد او چه عواقبی بهمراه دارد. به فرزندتان بگویید که در هر موقعیت باید چگونه رفتار کند.
همچنین به کودک یاد دهید که تنها درصورتی به خواسته ی خود می رسد، که آن را مودبانه و محترمانه از شما درخواست کند. به این ترتیب فرزندتان یاد می گیرد که جیغ و فریاد کشیدن، تنها موجب بدتر شدن اوضاع می شود. علاوه بر این فراموش نکنید که با فرزندتان صادق و صریح باشید. مکالمه ی صادقانه موجب می شود که کودک از راه مثبتی، دلیل رفتار شما را درک کند.
