شناخت کودک باهوش :

اکنون می­رسیم به مبحث جذاب کودک باهوش ! کدام پدر و مادری هست که ادعا نکند که کودکش خیلی باهوش است؟!

‌ حداقل تا سنین قبل از مدرسه بیشتر والدین فکر می­کنند که کودکان نابغه­ای دارند. این موضوع همه گیر است و هیچ ربطی به تحصیلات و وضعیت اقتصادی والدین ندارد.

اما واقعا چرا؟ یکی از این دلایل مهر و علاقه­ی زیادی است که والدین به کودکان خود دارند که باعث می شود هر کار مثبت کودک و هر چیز کوچکی را خیلی به چشم خود بزرگ ببینند.

 دلیل بعدی شاید به خاطر کم تجربه بودن والدین باشد. قبلا هر خانواده­ای حداقل پنج فرزند داشت. در اتاق کناری خواهر یا برداری بوده­است که داشته با خانواده­اش زندگی می کرده­است که اتفاقا آن خانواده هم پنج یا شش فرزند

داشته است. پس این دسته از والدین کلی بچه به چشم می­دیدن و از کودکی، کودک بزرگتر مسئول کودکان بعد از خودش بوده است.

 برای همین برای این دست از والدین سرعت یادگیری کودکان چیز عجیب و غریبی نبوده است. اما الان زوج هایی که تازه پدر و مادر می­شوند، تعداد زیادی کودک را ندیده­اند که بتوانند مقایسه­ی درستی داشته باشند.

در واقع با تعریفی که این دسته از والدین می دهند تقریبا همه­ی کودکان باهوش هستند، می دانید چرا؟ چون ذهن کودکان خالی است و دنبال کشف دنیای بیرونی هستند.

مدام درحال کنکاش اطراف خود هستند، کلی سوال دارند. وقتی چیزی را متوجه می شوند سریع تر یاد می گیرند و به دلیل همین سریع یاد گرفتن است که اغلب ما می­گوییم کودک خیلی باهوش است.

حتما  کودکی باهوش در این میان پیدا می شود ولی آنقدری که ما والدین تصور می کنیم کودک باهوش نداریم.

نشانه های کودک باهوش :

در این مبحث قرار است بگوییم که به چه کودکی میتوان گفت باهوش! چطور تشخیص دهیم که کودک ما باهوش است آیا اصلا باید به کودک برچسب باهوش بودن زد؟

آیا لازم است تا کودک آموزش های خاصی ببیند؟ یا ما والدین به عنوان پدر و مادر باید کار متفاوتی با او انجام دهیم؟ در تحقیقی از خود کودکان پرسیدند وقتی می گویید دوستت باهوش است یعنی چی؟ جواب های کودکان بسیار جالب است.

 در جواب گفته­اند کسی که همیشه نمره­ی بالا می گیرد، کسی که همیشه می داند چه بگوید، چه کار کند و کجا حرف بزند، کسی که بتواند با همه صحبت کند،

کسی که حس ششم قوی داشته باشد، “اونی باهوشه که تو ریاضی خیلی خفنه!، آی کیوش زیاد باشه”،‌ همیشه درحال خواندن کتاب باشد، می بینید کودکان چطور فکر می کنند؟

گاهی چیزی که خود کودک در آن ضعیف است را هوش می داند. مثل ضعیف بودن در درس.

این دسته از کودکان اعتماد به نفسی ضعیفی دارند. دسته­ی دیگری از کودکان مواردی که خودشان در آن قوی هستند را هوش می دانند. دسته­ی دیگر هم حرف بزرگ ترها را بدون اینکه تصور درستی از آن داشته باشند،

عینا بیان می کنند. مانند کودکی که در جواب گفته بود کودکی باهوش است که آی کیو زیادی داشته باشد! درواقع کودک چهار ساله درک درستی از واژه­ی آی کیو ندارد، اما چون در خانه و در زبان اطرافیانش شنیده است،

همان را یاد گرفته است و تکرار می کند اما واقعا آی کیو چی هست؟

تست های استاندارد هوشی :

 i در انگلیسی حرف اول کلمه­ی هوش intelligence است و q حرف اول  quotient برای همین به فارسی آی کیو را بهره ی هوشی می توان ترجمه کرد.

آی کیو یک عدد است که با توجه به نمره­ی فرد در تست های استاندارد هوشی به دست می آید. در روانشناسی هزاران تعریف مختلف برای هوش داده شده است.

بنابراین هر تعریف یک آزمون برای سنجش آن ساخته است. در ایران تست های  Stanford Tehran و تست هوش وکسلر تست هوش هایی هستند که نرم افزار ایرانی دارند و اگر توسط روانشناس یا روانسنج ماهر

انجام گیرند، نتایج قابل اطمینان تری دارند. آی کیو عددی بین صفر تا دویست است. اما رنج معمولی که بیشتر دیده می شود بین هفتاد تا صد و بیست است. هوش متوسط از نود تا صد و نه است که درصد عظیمی از افراد در این

طبقه قرار می گیرند. عدد آی کیو هر چه کمتر باشد نشان دهنده­ی ضعف جدی تر در کارکردهای هوشی فرد است. مثلا کسانی که آی کیو آنها بین هشتاد تا هشتاد و نه است را طبقه­ی هوش مرزی نام گذاری می کنند.

 زیر هفتاد فرد دچار عقب ماندگی ذهنی نسبتا شدیدی است و بر عکس هرچه قدر عدد بالاتر باشد فرد توانایی هوشی بالاتری دارد. افراد باهوش ضریب هوشی بین صد و ده تا صد و بیست و نه دارند افراد پر هوش بین صد و سی تا صد و چهل و نه و بالاتر از صد و پنجاه هم می شوند افراد تیزهوش و نابغه.

منبع

دکتر سید کامبیز حسینی

  • دکترای تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
  • روان درمانگر تخصصی اختلالات روانی کودکان
  • مترجم و نویسنده کتاب
  • درمانگر مشکلات تربیتی٬ ترس٬ خواب٬ انواع اختلالات عاطفی و شناختی٬ وسواس٬ بیش فعالی٬ سلوک و ….

مقالات اخیر

با ما در ارتباط باشید

آدرس مطب

آمل – خیابان ۱۷شهریور – کوچه مازندرانی (یه کوچه قبل بنیاد شهید) – ساختمان پزشکان مجلل – طبقه 1 – واحد۳