آزمون استنفورد بینه چیست؟
آزمودن سطح هوش برای پیدا کردن استعداد های آن ها و پرورش آن و همچینین برای درمان افراد مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
آزمون استنفورد بینه نیز به عنوان اولین و اصلی ترین تست هوشی به حساب می‌آید که می‌تواند سطح هوش را مورد سنجش قرار دهد.
مزایای تست استنفورد بینه
- قابلیت اجرا برای سنین ۲ تا ۹۰ سال
- بخش از آزمون عملی است و قابلیت اجرا برای افراد فاقد توانایی تکلم را هم دارد.
- امکان اجرا برای کودکان دچار عقب‌ماندگی ذهنی یا اختلالات یادگیری
- محاسبه بهره هوشی با جدول تبدیل نمرات اختصاصی سنین مختلف از خردسالی تا سالمندی
- امکان مشاهده فرد در حال آزمون و بررسی شرایط او هنگام پاسخ‌گویی
آزمون استنفورد-بینه اطلاعات را در پنج زمینه بررسی می‌کند. در ادامه به این پنج حوزه می‌پردازیم:
۱- استدلال سیال
این حوزه به توانایی حل مشکلات به شکل خودجوش و بدون آمادگی قبلی اشاره دارد.
بگذارید با مثالی این حوزه را شفاف‌تر کنیم.
فرض کنید در موقعیتی خطرناک قرار گرفته‌اید که هرگز حتی به ذهنتان نیز خطور نمی‌کرده با آن مواجه شوید. در چنین حالتی به کمک موارد زیر سعی می‌کنید مشکل را حل نموده و از پس آن برآیید:
- دانشی که قبلاً آموخته بودید
- ایجاد ارتباط بین تمامی آموخته‌هایتان تا آن لحظه
- بهره‌گیری از انواع استدلال
هرچه بتوانید الگوهای بهتری را شناسایی کرده و از قدرت استدلال خود برای مواجه با مسائلی که برایتان تازگی دارند بهتر استفاده کنید، می‌توان گفت هوش شما در این حوزه بیشتر است.
۲- دانش
اینکه آزمودنی از محیط پیرامون خود و نحوه انجام کارها چه می‌داند، به حوزه دانش مربوط می‌شود.
به عبارتی، دانش به کلیه اطلاعاتی گفته می‌شود که فرد از محیط اطراف خود شامل خانه، مدرسه، اجتماع و … آموخته و در حافظه بلندمدت خود نگه‌داری می‌نماید.
۳- استدلال کمی
این آزمون اندازه‌گیری می‌کند که آزمودنی چگونه می‌تواند از اصول ریاضی برای حل مسائل استفاده کند.
اینکه چه‌طور می‌توانید از دانش ریاضی خود برای انجام محاسبات پیچیده بهره جویید و از قواعد دنیای اعداد و هوش منطقی ریاضی برای حل مسائل استفاده کنید، به حیطه استدلال کمی مربوط می‌شود.
۴- استدلال بصری فضایی
در این حوزه، توانایی آزمودنی در دیدن و کشف روابط در حوزه مسائل دیداری و پردازش فضایی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
برای مثال تکمیل پازل، جهت‌یابی و سایر مهارت‌هایی که به هوش تصویری فضایی نیاز دارند.
۵- حافظه فعال
این حوزه ارزیابی می‌کند آزمودنی چگونه حقایق و اشیا را به یاد می‌آورد.
در واقع در این حوزه به بررسی حافظه کوتاه‌مدت و بلندمدت آزمودنی می‌پردازیم. مثلاً اینکه جملاتی برای فرد خوانده می‌شود و از او می‌خواهند تا چیزی را که به خاطر می‌آورد تکرار کند.
کاربرد تست استنفورد بینه از دیروز تا امروز
همانطور که پیش از این نیز اشاره کردیم، آزمون استنفورد بینه از همان آغاز به بررسی سطح توجه و تمرکز دانش آموزان می‌پرداخت تا تعیین شود که کدام دانش آموزان برای بهبود کیفیت و عملکرد تحصیلی به توجه بیشتری نیاز دارند.
این آزمون برای کودکان تیزهوش، معمولی، عقب مانده ذهنی و آنهایی که به خاطر اختلالات رفتاری و مغزی مانند اختلالات یادگیری، اوتیسم و بیش فعالی عملکرد طبیعی ندارند، استفاده می‌شود. به این ترتیب توجه، حافظه و مهارت کلامی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.
