اضطراب در کودکان و نوجوانان؛ دلایل، نشانه‌ها و نحوه تشخیص آن

دلایل اضطراب در کودکان و نوجوانان چیست؟

برخی کودکان ممکن است از قرار گرفتن درمحیط تاریک واهمه داشته باشند و دچار اضطراب شوند یا کودکان مضطرب ممکن است بیش از سایر کودکان عصبی باشند و در فعالیت های روزمره شان تاثیر  بگذارد، در نتیجه این کودکان به اطمینان و حمایت بیشتری از سوی والدین و اطرافیان خود نیاز دارند. معمولا کودکان مضطرب، شخصیت آرام و مودبی دارند. والدین چنین کودکانی باید با شناخت کامل از نشانه های چنین حالتی در کودک خود، از بروز عوارض بعدی پیشگیری کنند. نگران نباشید روان درمانگر راه هایی برای درمان اضطراب در کودکان ارائه می‌دهد که در مقاله مربوطه در مورد آن توضیحاتی داده شده است.

در کودکان و نوجوانان دلایل مختلفی ممکن است باعث اضطراب شود. مانند:

نشانه ها و علائم اضطراب در کودکان و نوجوانان

علائم اضطراب در کودکان و نوجوانان به طور قابل توجهی متفاوت است و اغلب در کودکان و نوجوانان تشخیص داده نمی شود. اختلالات اضطرابی در کودکان با تحریک پذیری، عصبی بودن، نگرانی بیش از حد، کمرویی، مشکلات خواب و یا علائم فیزیکی مانند سردرد یا مشکلات گوارشی مشخص می شود. بچه ها به شدت تحت تاثیر اتفاقاتی که در دنیای اطرافشان می افتد قرار می گیرند. آنها ممکن است احساس خستگی و انزوا از دیگران کنند و همچنین ترس یا احساس شرم داشته باشند. کودکان مبتلا به اضطراب ممکن است در دوست یابی یا شرکت در سایر فعالیت های اجتماعی نیز مشکل داشته باشند. در ادامه به علائم بروز اضطراب در کودکان و نوجوانان می‌پردازیم.

علائم فیزیکی رایج اضطراب در کودکان و نوجوانان

✅ سرگیجه

✅ احساس سبکی سر

✅ گرگرفتگی سرد و گرم

✅ حالت تهوع، استفراغ، معده درد

✅ سردرد

✅ خستگی پذیری آسان

✅ مشکلات خواب

✅ از دست دادن اشتها

علائم روانشناختی رایج اضطراب در کودکان و نوجوانان

✅ ترس از اشتباه پیش رفتن

✅ نگرانی بیش از حد در مورد بیماری یا مرگ خود یا اعضای خانواده

✅ نیاز به کامل بودن

✅ از نظر اجتماعی خجالتی

✅ احساس خجالت در موقعیت های اجتماعی

✅ در بیشتر مواقع احساس تنش و در حاشیه بودن

علائم رفتاری اضطراب در کودکان و نوجوانان

✅ کشیدن مو، برداشتن پوست

✅ تحریک پذیری و طغیان

✅ دلبستگی با یکی از اعضای خانواده

✅ مشکلات تمرکز

✅ تحریک پذیری و طغیان

✅ رفتارهای اجباری

✅ اجتناب از مدرسه

✅ مشارکت ضعیف در فعالیت های مدرسه

✅ کناره گیری اجتماعی

انواع شایع اختلالات اضطرابی در کودکان و نوجوانان

همه کودکان و نوجوانان وقتی در معرض عوامل محرک قرار می گیرند دچار اضطراب نمی شوند، با این حال اضطراب در کودکان و نوجوانان می‌تواند به انواع مختلفی دیده شود که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:

• اختلال اضطراب فراگیر
• اضطراب اجتماعی
• اضطراب جدایی
• موارد وحشت زدگی
• افسردگی و اضطراب
• اختلال وسواس فکری عملی
• فوبیاها
• PTSD (اختلال استرس پس از سانحه)

اضطراب در کودکان و نوجوانان چگونه تشخیص داده می شود؟

اگر فکر می کنید کودک شما ممکن است اضطراب داشته باشد، ابتدا باید با پزشک عمومی خود تماس بگیرید. پزشک عمومی شما می تواند اضطراب را تشخیص دهد و شما را در مسیر درست راهنمایی کند. می توانید برای ارزیابی و تشخیص بیشتر اضطراب در کودکان و نوجوانان به روانپزشک کودک و نوجوان مراجعه کنید. تشخیص بر اساس اطلاعات کودک یا نوجوان در مصاحبه روانپزشکی، استفاده از پرسشنامه های مربوطه (در صورت نیاز)، گرفتن اطلاعات جانبی از خانواده و انجام یک معاینه کامل وضعیت روانی است.

تاثیر شبکه های اجتماعی بر اضطراب کودکان و نوجوانان

کودکان و نوجوانان، ساعت های بی شماری را در گوشی های هوشمند خود صرف بازی یا پیام رسانی به دوستان خود می کنند و در حساب های اینستاگرام، فیس بوک، اسنپ چت و توییتر خود درگیر می شوند. دریافت اعلان‌های رسانه‌های اجتماعی در طول روز می‌تواند بر افکار و احساسات آنها در مورد خودشان تأثیر بگذارد. از برخی جهات، این می تواند یک تجربه لذت بخش و مثبت باشد، اما در برخی دیگر، ممکن است اضطراب و احساس انزوا و افسردگی را نیز افزایش دهد. در حالی که رسانه‌های اجتماعی می‌توانند به بچه‌ها و نوجوانان کمک کنند تا در ارتباط باشند و روابط نزدیک‌تری با دوستان و خانواده حفظ کنند، اما همچنین می‌توانند قلدری را ترویج کنند و برعزت‌نفس آنها نیز تأثیر منفی بگذارند و باعث افزایش اضطراب در کودکان و نوجوانان شوند.

سخن آخر

اضطراب در کودکان و نوجوانان همانطور که گفته شد یکی از شایع ترین اختلالات روانپزشکی در کودکان و نوجوانان است.این احساس معمولاً در روابط با همسالان، تحصیل و زندگی خانوادگی کودک یا نوجوان اختلال ایجاد می‌کند و در صورت عدم درمان تا بزرگسالی ادامه می یابد. در این مقاله به بررسی نشانه ها و علائم اضطراب در این دوران پرداختیم. در صورت مشاهده هر گونه علاوم و نشانه‌ای که ذکر شد حتما به رواندرمانگر مراجعه کنید.