اختلال نارساخوانی یا دیسلکسیا چیست؟
اختلال نارساخوانی یا دیسلکسیا یکی از اختلالات یادگیری کودکان به شمار می‌رود که در آن کودک در خواندن متن و نوشتن دچار مشکل می‌شود و نمی‌تواند متنی که خوانده است را درک کند. اختلال دیسلکسیا به دلیل اختلال در تشخیص ارتباط بین آوا و گفتار و شکل نوشتاری کلمات به وجود می‌آید.
کودکانی که دچار اختلال دیسلکسیا هستند، نمی‌توانند ارتباط منطقی بین شکل نوشتاری کلمات و آوایی که خوانده می‌شود برقرار کنند؛ به همین دلیل، در خواندن متون مختلف دچار مشکل می‌شوند. علاوه بر این، معمولا کودکانی که دچار اختلال نارساخوانی هستند، دیکته نوشتن نیز برای آن‌ها دشوار است.
اختلال نارساخوانی یا دیسلکسیا یکی از انواع اختلالات یادگیری در کودکان به شمار می‌رود. اختلالات یادگیری یکی از رایج‌ترین اختلالات در بین کودکان و نوجوانان است که معمولا با ورود به مدرسه خود را نمایش می‌دهد. این اختلال طیف گسترده و متنوعی از اختلالات اعم از اختلالات گفتار، مشکل در یادگیری دروسی مثل ریاضی، مشکل در نوشتن، مشکلات زبانی و ساختار جمله، مشکلات شنوایی و تحلیل صحبت‌ها، مشکلات پردازش تصویری و … را شامل می‌شود.
علائم اختلال نارساخوانی در کودکان چیست؟
تشخیص علائم اختلال نارساخوانی در کودکان بسیار دشوار است و معمولا معلمان و والدین اولین اشخاصی هستند که متوجه این علائم می‌شوند. بیشتر علائم اختلال دیسلکسیا در دوران مدرسه و شروع یادگیری نوشتن کودک خود را نشان می‌دهد؛ با این حال، برخی از علائم نیز در سنین پایین‌تر خود را نشان می‌دهند. در ادامه، علائم اختلال نارساخوانی کودکان در سنین مختلف را با هم بررسی می‌کنیم:
علائم نارساخوانی قبل از رفتن به مدرسه
- دیر حرف زدن کودک
- یادگیری آرام کلمات جدید
- مشکل در شکل‌گیری کلمات
- مشکلات یادآوری یا نامگذاری حروف، اعداد و رنگها
- مشکل در یادگیری اشعار مهد کودک
علائم نارساخوانی دوران مدرسه رفتن کودک
- مشکل در خواندن کلمات و جملات
- مشکل در پردازش و درک متن
- مشکل در پیدا کردن کلمه مناسب برای پاسخ به سوالات
- مشکل در دیدن و شنیدن شباهت‌ها و تفاوت‌های بین کلمات
- ناتوانی در تلفظ کلمات ناآشنا
- مشکل در هجی کردن کلمات
درمان اختلال نارساخوانی کودکان
خوشبختانه روش‌های گوناگونی برای درمان اختلال نارساخوانی کودکان وجود دارد که به کودک شما کمک می‌کند تا خیلی سریع این اختلال را درمان کند و به یادگیری و آموزش بپردازد. در ادامه برخی از مهم‌ترین و موثرترین روش‌های درمان اختلال نارساخوانی کودکان را با هم بررسی می‌کنیم:
گفتار درمانی
اولین اقدامی که در مواجهه با اختلال نارساخوانی یا اختلال دیسلکسیا باید انجام دهید، مراجعه به یک گفتار درمانگر ماهر کودک است. برخی از افراد، به اشتباه تصور می‌کنند که گفتار درمانی تنها در زمینه اختلالات گفتار کودک کمک می‌کند؛ اما باید بدانید که گفتاردرمانگر می‌تواند به کودک شما برای درمان اختلال نارساخوانی نیز کمک زیادی کند.
گفتار درمانگر با ارائه تمرین‌های مشخص به کودک شما کمک می‌کند تا آوای واژه‌ها و شکل نوشتاری آن‌ها را از هم تمیز دهد بتواند خیلی بهتر و دقیق‌تر بخواند. همچنین با انجام بازی‌های مختلف در قالب بازی درمانی، گفتار درمانگر با کودک شما تمرین می‌کند تا بتواند به‌درستی بخواند و شکل نوشتاری واژه‌های مختلف را بیاموزد.
حل اختلالات گفتار و گفتار درمانی کودک نیاز به یک روش کاملا حرفه‌ای و تخصصی دارد و شما نمی‌توانید این اختلالات را در خانه و در قالب بازی و تمرین با کودکان خود انجام دهید و حتما نیاز به مشاوره با یک گفتار درمان خواهید داشت.
تمرین مداوم در خانه
جلسات گفتاردرمانی به تنهایی برای درمان نارساخوانی کافی نیست و نقش والدین نیز در این بین بسیار پررنگ است. پس از هر جلسه گفتار درمانی، شما باید در خانه نیز به کودک خود تمرین کنید تا کودک کم‌کم بتواند درست بخواند. معمولا پس از هر جلسه گفتار درمانی، گفتاردرمانگر تمرین‌های به‌خصوصی را به شما ارائه می‌دهد تا در طول فواصل جلسات گفتار درمانی مختلف، با کودک خود تمرین کنید.
معمولا برای درمان اختلال نارساخوانی در خانه و تمرین‌های مربوط به آن، شما نیازمند ابزار ساده و به‌خصوصی هستیند. پازل حروف الفبا و فلش‌کارت‌هایی که شکل حیوانات و اشیا مختلف را به همراه نام آن‌ها روی آن قرار دارند، از جمله ابزارهایی است که برای درمان اختلال نارساخوانی و تمرین با فرزند خود در خانه نیاز دارید که بهتر است آن‌ها تهیه کنید.
بلند کتاب خواندن
یکی دیگر از روش‌هایی که به بهبود و درمان اختلال نارساخوانی در کودکان کمک زیادی می‌کند، بلند کتاب خواندن است. سعی کنید کودک را در کنار خود بنشانید و از روی متن کتاب بلند و شمرده برای او بخوانید و با انگشت یا نشانگر کتاب، متن را دنبال کنید. این کار به کودک کمک می‌کند تا با شکل نوشتاری و آوایی کلمات آشنا شود. همچنین پس از مدتی می‌توانید از کودک خود بخواهید که برای شما کتاب را بخواند.
