نوشتن یکی از مهمترین پایه‌ها برای آموختن است. بنابراین لازم است که به کودک با آموزش مداد دست گرفتن به کودکان پیش دبستانی کمک کنیم تا به شیوه مناسبی بنویسد به طوری که به ستون فقرات، گردن و دست‌هایش فشار وارد نشود. یعنی در دست گرفتن و نوشتن با آن، کمترین میزان فشار را به دست، ماهیچه‌ها و مفاصل وارد می‌کند. گرفتن مداد در دست و زیاد فشار دادن آن روی کاغذ، وضعیت نامناسب قرارگیری مداد روی کاغذ یا انحراف مچ دست هنگام نوشتن از عوامل خطری است که می‌تواند کودک را در معرض درد و اختلالات اسکلتی-عضلانی قرار دهد.
از چه سنی باید به کودکان بیاموزیم که مداد را چطور در دست بگیرند؟
کودکان تا قبل از ۴ سالگی فاقد قدرت مناسب و مهارت‌های حرکتی خوب برای گرفتن مداد در دست هستند. هرچند تا پیش از آن، کودک می‌تواند از طریق بازی و گرفتن مداد با دست، نحوه استفاده موثر از ماهیچه‌های دست خود را بیاموزد.
تا پایان کلاس اول بهتر است از مدادهایی استفاده کنید که ضخیم یا گوشه‌دار باشند. استفاده از مدادهایی با اندازه مناسب با دست کودک از اهمیت فراوانی برخوردار است. بهتر است روند آموزش در دست گرفتن مداد را با مداد کوتاه‌تر شروع کنید. زیرا در دست گرفتن آن‌ها آسان‌تر است و به تسلط بهتر کودک روی مداد کمک می‌کنند. در تصویر زیر طریقه گرفتن مداد در دست در سنین مختلف نشان داده شده است. کلیه این شیوه‌ها در سنین ذکر شده کاملا نرمال هستند. آموزش نحوه صحیح گرفتن مداد در دست را باید از پیش دبستانی آغاز کرد.
نحوه صحیح گرفتن مداد در دست چگونه است؟
از جمله مسائلی که سبب می‌شود دانش‌آموزان بدخط باشند، نحوه غلط گرفتن مداد در دست است. مداد باید میان انگشتان به صورت آزاد و راحت قرار بگیرد. همچنین انگشتان نباید هیچ فشاری بر آن وارد کنند. نحوه صحیح مداد دست گرفتن، قرار دادن آن میان انگشت شست و نشانه و تکیه آن به انگشت میانه است.
توجه داشته باشید که انگشت شست و اشاره نباید خمیدگی زیادی پیدا کنند. مداد باید در امتداد انگشت اشاره قرار بگیرد. همچنین به گونه‌ای در دست قرار گیرد که انگشتان روی بخش رنگی مداد باشد نه روی قسمت تراشیده و مخروطی شکل. در این موقعیت دست کاملا به نوک مداد و صفحه دفتر تسلط کافی خواهد داشت.
در صورتی‌که فرزند شما در دست گرفتن مداد مشکل دارد می‌توانید از گیره‌های پلاستیکی مداد کمک بگیرید. این گیره‌ها روی مداد متصل می‌شوند. شکل ارگونومیک این گیره‌ها، نحوه گرفتن انگشتان روی مداد را تصحیح می‌کنند. همچنین این گیره‌ها مانع از فشار دادن دست روی مداد و بروز دردهای تاندونی می‌شوند.
میزان مناسب فشار وارد کردن بر مداد
آموزش به کودک برای وارد کردن فشار بهینه به مداد امر مهمی است. بهتر است آموزش به تدریج انجام شود و اجازه دهید کودک به نحوه صحیح در مداد دست گرفتن مسلط شود. زیرا دادن دستورالعمل‌ها به کودک بصورت یک‌جا ممکن است منجر به گیج شدن او و حتی بیزاری کودک از نوشتن شود.
می توانید از قانون ۳ انگشتی یا گیره ۳ پایه برای نگهداشتن صحیح مداد در دست استفاده کنید. از کودک بخواهید تا از انگشتان شست، اشاره و وسطی خود استفاده کند. سپس با اعمال فشار برابر از جانب تمام انگشتانش مداد را در دست بگیرد. در این مرحله اصلا نباید فشار به اندازه‌ای باشد که به مفاصل کودک فشار بیاید به گونه‌ای که این مفاصل را به رنگ سفید یا قرمز بر روی دست مشاهده کنیم. برای تنظیم کردن فشار انگشتان می‌توانید از بازی‌های مختلف با انگشتان، از جمله خمیر بازی کمک بگیرید.
https://www.nhsggc.org.uk/kids/resources/ot-activityinformation-sheets/holding-a-pencil/
