آیا تغذیه در بیش فعالی نقش دارد ؟

هیچ مدرکی وجود ندارد که رژیم غذایی باعث اختلال رفتاری نقص توجه و بیش فعالی شود.

با این حال ، تحقیقات نشان می دهد که برای برخی از افراد ، تغییرات رژیم غذایی می تواند به بهبود علائم کمک کند.

در حقیقت ، مقدار قابل توجهی از تحقیقات چگونگی تأثیر تغذیه بر ADHD را بررسی کرده است.

این مقاله مروری بر این یافته ها است که در مورد غذاها ، رژیم های غذایی و مکمل های مربوطه بحث می کند.

ADHD چیست؟

اختلال بیش فعالی و کمبود توجه (ADHD) نوعی اختلال رشد عصبی است که شامل بی توجهی ، بیش فعالی و تکانشگری است. این یکی از رایج ترین اختلالاتی است که کودکان ممکن است داشته باشند اما بسیاری از بزرگسالان را نیز مبتلا می کند.

علت دقیق ADHD مشخص نیست ، اما تحقیقات نشان می دهد که ژنتیک نقش اصلی را بازی می کند. عوامل دیگری مانند مسمومیت محیطی و تغذیه نامناسب در دوران نوزادی نیز دخیل می باشند.

اعتقاد بر این است که ADHD از سطح پایین دوپامین و نورآدرنالین در منطقه ای از مغز که مسئول خودتنظیمی ناشی می شود.

هنگامی که این عملکردها مختل می شوند ، افراد برای تکمیل وظایف ، درک زمان ، تمرکز و جلوگیری از رفتارهای نامناسب تلاش می کنند که این به نوبه خود بر توانایی آنها در کار کردن ، عملکرد خوب در مدرسه و حفظ روابط مناسب تأثیر می گذارد و می تواند کیفیت زندگی را کاهش دهد.

ADHD به عنوان یک اختلال قابل درمان در نظر گرفته نمی شود و در وافع درمان آن، کاهش علائم است. از رفتار درمانی و دارو بیشتر استفاده می شود.

با این حال ، تغییرات رژیم غذایی نیز ممکن است به مدیریت علائم کمک کند.

خلاصه

ADHD یک اختلال رفتاری پیچیده است. درمان های معمول شامل درمان و دارو است. تغییرات رژیم غذایی نیز ممکن است مفید باشند.

کودکان بیش فعال

تغذیه و رفتار

علمی که در مورد تأثیر غذا بر رفتار وجود دارد هنوز کاملاً جدید و بحث برانگیز است. با این حال ، برخی از غذاها رفتار را تحت تأثیر قرار می دهند.

به عنوان مثال ، کافئین می تواند هوشیاری را افزایش دهد ، شکلات می تواند بر خلق و خو تأثیر بگذارد ، و الکل می تواند رفتار را تغییر دهد.

کمبودهای تغذیه ای نیز می توانند بر رفتار تأثیر بگذارند. یک مطالعه به این نتیجه رسیده است که در مقایسه با داروهای غیرقطعی، مصرف مکمل اسیدهای چرب ضروری ، ویتامین ها و مواد معدنی منجر به کاهش قابل توجه رفتار ضد اجتماعی می شود.

مطالعات نشان می دهد که مکمل های ویتامین و مواد معدنی همچنین می توانند رفتارهای ضداجتماعی در کودکان را کاهش دهند و اسیدهای چرب اشباع نشده چندگانه باعث کاهش رفتار خشونت آمیز می شوند.

از آنجا که غذاها و مکمل ها ممکن است بر رفتار تأثیر بگذارند ، به نظر منطقی می رسد که بتوانند بر روی علائم ADHD که عمدتا رفتاری هستند نیز تأثیر بگذارند.

به همین دلیل ، مقدار زیادی از تحقیقات تغذیه ای به بررسی تأثیرات غذاها و مکمل ها بر ADHD پرداخته اند.

عمدتا ، دو نوع مطالعه انجام شده است:

مطالعات مکمل سازی. این موارد بر روی مکمل سازی یک یا چند ماده مغذی متمرکز هستند.
مطالعات حذف. این مطالعات بر حذف یک یا چند ماده از رژیم غذایی متمرکز است.

خلاصه

مطالعات نشان می دهد که برخی از غذاها و مکمل ها بر رفتار تأثیر می گذارند. به همین دلایل ، مطالعات زیادی چگونگی تأثیر تغذیه بر علائم ADHD که بیشتر رفتاری هستند را بررسی کرده اند.

اختلال استرس پس از سانحه، نشانه ها و علل PTSD

مطالعات مکمل: یک بررسی پژوهشی

بسیاری از مطالعات نشان داده اند که کودکان مبتلا به ADHD رژیم غذایی متعادلی نداشته و کمبود مواد مغذی دارند.این باعث شد محققان حدس بزنند که مکمل ها می توانند به بهبود علائم کمک کنند. مطالعات تغذیه اثرات چندین مکمل را بر روی علائم ADHD بررسی کرده اند ، از جمله:

  • آمینو اسید
  • ویتامین ها
  • مواد معدنی
  • اسیدهای چرب امگا ۳

مکمل های اسید آمینه در بیش فعالی

هر سلول در بدن شما برای عملکرد به اسیدهای آمینه نیاز دارد. از جمله ، از اسیدهای آمینه برای ساختن انتقال دهنده های عصبی یا مولکول های سیگنال دهی که در مغز هستند.

به طور خاص ، از اسیدهای آمینه فنیل آلانین ، تیروزین و تریپتوفان برای ساخت انتقال دهنده های عصبی دوپامین ، سروتونین و نوراپی نفرین استفاده می شود.

مشخص شده است که افراد مبتلا به ADHD با این انتقال دهنده های عصبی و همچنین سطح پایین این اسیدهای آمینه در خون و ادرار مشکل دارند.

به همین دلیل ، چند مطالعه چگونگی تأثیر مکمل های اسید آمینه بر علائم ADHD در کودکان را بررسی کرده اند.

مکمل های تیروزین و اس-آدنوزیل متونین نتایج متفاوتی را ارائه داده اند ، در برخی از مطالعات هیچ اثری نشان نمی دهند و برخی دیگر فواید متوسطی را نشان می دهند.

خلاصه

مکمل های اسید آمینه برای ADHD نویدبخش هستند ، اما مطالعات بیشتری باید انجام شود. در حال حاضر ، نتایج متفاوت است.

کودکان بیش فعال

مکمل های ویتامین و مواد معدنی

کمبود آهن و روی می تواند باعث اختلال ذهنی در همه کودکان شود ، چه ADHD داشته باشند، چه نداشته باشند.
با این حال ، میزان کمتری روی ، منیزیم ، کلسیم و فسفر به طور مکرر در کودکان مبتلا به ADHD گزارش شده است.

چندین مطالعه تأثیر مکمل های روی را بررسی کرده اند و همه آنها بهبود علائم را گزارش کرده اند.

دو مطالعه دیگر اثرات مکمل های آهن بر روی کودکان مبتلا به ADHD را ارزیابی کرده اند. آنها نیز پیشرفت هایی یافتند ، اما باز هم ، تحقیقات بیشتری لازم است.

اثرات مگا دوز ویتامین های B6 ، B5 ، B3 و C نیز بررسی شده است ، اما هیچ بهبودی در علائم ADHD گزارش نشده است.

با این وجود ، یک آزمایش در سال ۲۰۱۴ در مورد یک مکمل مولتی ویتامین و مواد معدنی تأثیراتی پیدا کرد. بزرگسالانی که مکمل مصرف می کنند پس از ۸ هفته در مقایسه با گروه استفاده کننده از داروهای غیر قطعی در شدت ADHD بهبودی بیشتری نشان دادند.

خلاصه

نتایج حاصل از مطالعات مکمل های ویتامین و مواد معدنی متفاوت بوده است ، اما چندین مورد امیدوار کننده است.

مکمل های اسید چرب امگا ۳ در بیش فعالی

اسیدهای چرب امگا ۳ نقش مهمی در مغز دارند.

کودکان مبتلا به ADHD معمولاً اسیدهای چرب امگا ۳ پایین تری نسبت به کودکانی که به ADHD مبتلا نیستند، دارند.

علاوه بر این ، هرچه سطح امگا ۳ پایین تر باشد ، مشکلات یادگیری و رفتاری کودکان مبتلا به ADHD بیشتر می شود.

بنابراین ، جای تعجب نیست که بسیاری از مطالعات دریافتته اند که مکمل های امگا ۳ باعث بهبودی کمی در علائم ADHD می شوند.

به نظر می رسد اسیدهای چرب امگا ۳ به بهبود تکمیل وظایف و بی توجهی کمک می کنند. علاوه بر این ، آنها میزان پرخاشگری ، بی قراری ، تکانشگری و بیش فعالی را کاهش داده اند.

با این حال ، همه محققان متقاعد نشده اند. یک تحلیل از مطالعات که علائم ADHD را با استفاده از مقیاس رتبه بندی کانر (CRS) تخمین زده است ، به این نتیجه رسید که شواهد ضعیفی در حمایت از این ادعا وجود دارد که مکمل های امگا ۳ علائم ADHD را در کودکان بهبود می بخشند.

خلاصه

آزمایشات متعددی نشان داده است که مکمل های امگا ۳ می توانند علائم ADHD را بهبود بخشند ، اگرچه شواهد کاملاً پایدار نیستند.

مطالعات حذف: یک بررسی پژوهشی

افرادی که ADHD دارند واکنش های نامطلوبی نسبت به غذا نشان می دهند و این باعث گمانه زنی می شود که حذف غذاهای مشکل ساز ممکن است به بهبود علائم کمک کند.

مطالعات اثرات حذف بسیاری از مواد تشکیل دهنده را بررسی کرده است ، از جمله:

افزودنی های مواد غذایی
مواد نگهدارنده
شیرین کننده ها
غذاهای آلرژی زا

حذف سالیسیلات ها و مواد افزودنی غذایی در بیش فعالی

به طور تصادفی ، یک متخصص آلرژی به نام دکتر فینگولد کشف کرد که غذا می تواند بر رفتار تأثیر بگذارد.در دهه ۱۹۷۰ ، او برای بیماران خود یک رژیم غذایی تجویز کرد که در آن برخی از مواد اولیه واکنش زا برای آنها حذف شده بود.

رژیم غذایی فاقد سالیسیلات بود، ترکیباتی که در بسیاری از غذاها ، داروها و مواد افزودنی غذایی یافت می شود.

در حین رژیم ، برخی از بیماران دکتر فینگولد شاهد بهبود مشکلات رفتاری خود بودند.

اندکی بعد ، فینگولد شروع به بررسی و آزمایشات رژیم غذایی بر روی کودکانی کرد که دارای تشخیص ADHD بودند . وی ادعا کرد که ۳۰ تا ۵۰٪ آنها در حین رژیم غذایی بهبودی نشان دادند.

بسیاری از والدین از کار او استقبال کردند.آنها انجمن فینگلد تشکیل دادند که هنوز هم در ایالات متحده  فعال است.

اگرچه بررسی ها نشان دادند که رژیم فینگلد یک مداخله موثر برای ADHD نبود ، اما باعث تحقیقات بیشتری درباره اثرات حذف مواد غذایی و افزودنی بر ADHD شد.

برخی از متخصصان پزشکی ابداً استفاده از رژیم های حذف سالیسیلات در درمان ADHD را توصیه نمی کنند . رژیم غذایی ممکن است باعث کمبودهای تغذیه ای شود و باعث نفرت از غذا در بین کودکان شود.

خلاصه

رژیم عذایی فینگلد پیشگام تحقیقات رژیم های غذایی حذف برای ADHD بود. دکتر فینگولد ادعا کرد این رژیم علائم را در کودکان مبتلا به ADHD بهبود می بخشد ، اگرچه شواهد آن کافی نیست.

کودکان بیش فعال

حذف مواد رنگ دهنده و نگهدارنده های مصنوعی در بیش فعالی

بعد از اینکه رژیم فینگلد دیگر موثر شناخته نشد ، محققان تمرکز خود را بر روی بررسی رنگهای خوراکی مصنوعی (AFC) و مواد نگهدارنده قرار دادند. به این دلیل که به نظر می رسد این مواد رفتار کودکان را تحت تأثیر قرار می دهند ، صرف نظر از اینکه ADHD دارند یا نه.

یک مطالعه، ۸۰۰ کودک مشکوک به اختلال نقص توجه و بیش فعالی را بررسی کرد. از این گروه ، ۷۵٪ از آنها در حین رژیم فاقد AFC پیشرفت هایی نشان دادند، اما با اضافه کردن مجدد AFC ها علائم دوباره عود کردند.

مطالعه دیگر نشان داد که هنگامی که ۱۸۷۳ کودک از رنگ های خوراکی مصنوعی و سدیم بنزوات که یک ماده نگهدارنده است استفاده کردند، بیش فعالی آنها افزایش یافت.

حتی با اینکه این مطالعات نشان می دهند که AFC ها می توانند بیش فعالی را افزایش دهند ، بسیاری از مردم ادعا می کنند که شواهد به اندازه کافی قوی نیستند.

با این وجود ، سازمان غذا و دارو (FDA) الزام کرده است که برخی AFC های خاص در روی بسته های غذایی ذکر شوند. اتحادیه اروپا (EU) علاوه بر این ، غذاهای حاوی AFC را ملزم به داشتن یک برچسب هشدار دهنده کرده که در آن اثرات سوء آنها بر رفتار و تمرکز کودکان لیست شده است.

خلاصه

AFC ها ممکن است بر رفتار در کودکان تأثیر بگذارد ، اگرچه برخی می گویند این شواهد به اندازه کافی قوی نیستند. با این حال ، FDA و اتحادیه اروپا ذکر مواد افزودنی بر روی برچسب های غذایی را الزامی کرده اند.

حذف قند و شیرین کننده های مصنوعی

نوشیدنی های شیرین با افزایش بیش فعالی ارتباط دارند و پایین آمدن قند خون نیز در مبتلایان به بیش فعالی شایع است.
علاوه بر این ، برخی از مطالعات شهودی نشان دادند که مصرف قند مربوط با علائم ADHD در کودکان و نوجوانان ارتباط دارد.

با این حال ، یک بررسی تاثیر قند بر رفتار هیچ ارتباطی را پیدا نکرد. دو آزمایش درمورد شیرین کننده مصنوعی آسپارتام نیز هیچ تأثیری را نیافت.

از نظر تئوری قند بیشتر احتمال دارد که باعث بی توجهی شود تا بیش فعالی ، همانطور که عدم تعادل قند خون می تواند باعث کاهش سطح توجه شود.

خلاصه

اثبات نشده است که شکر و شیرین کننده های مصنوعی به طور مستقیم بر ADHD تأثیر می گذارند. با این حال ، آنها ممکن است اثرات غیر مستقیم داشته باشند.

کودکان بیش فعال

رژیم غذایی حذف چند غذا

رژیم غذایی حذف چند ماده غذایی روشی است که نحوه واکنش افراد دارای ADHD به غذاها را آزمایش می کند. نحوه تاثیر آن به این صورت است:

حذف. این مرحله شامل پیروی از یک رژیم غذایی بسیار محدود از غذاهای کم آلرژن است که بعید است اثرات سوئی ایجاد کنند. اگر علائم بهتر شد ، وارد مرحله بعدی شوید.
اضافه کردن مجدد. غذاهایی که مشکوک به ایجاد عوارض هستند هر ۳-۷ روز دوباره اضافه می شوند. در صورت بازگشت علائم ، غذا به عنوان “حساسیت زا” شناخته می شود.
درمان. طی این مرحله پروتکل غذایی شخصی تجویز می شود. به منظور به حداقل رساندن علائم ، از غذاهای حساسیت زا تا حد ممکن جلوگیری می شود.
دوازده مطالعه مختلف این رژیم غذایی را بررسی کرده اند ، که هر یک از آنها ۱-۵ هفته به طول انجامید و شامل ۲۱-۵۰ کودک بودند.

در یازده مورد از مطالعات از نظر آماری ۵۰-۸۰٪ از شرکت کنندگان کاهش چشم گیری از علائم را نشان دادند ، در حالی که یک مورد دیگر در ۲۴٪ از کودکان بهبودی نشان داد.

از بین کودکانی که به رژیم غذایی پاسخ دادند ، بیشتر آنها به بیش از یک غذا واکنش نشان دادند. در حالی که این واکنش در هر فرد متفاوت بود ، شیر گاو و گندم شایع ترین تحریک کننده ها بودند.

دلیل اینکه چرا این رژیم تنها بر روی برخی از کودکان تاثیر می گذارد، هنوز مشخص نیست.

خلاصه

رژیم غذایی حذف چند غذا یک ابزار تشخیصی برای تشخیص یا رد کردن مشکلات مربوط به غذا است. همه مطالعات تأثیر مطلوبی را در یک زیر گروه از کودکان نشان داده اند ، که معمولاً بیش از ۵۰% است.

منبع

دکتر سید کامبیز حسینی

  • دکترای تخصصی روانشناسی کودک و نوجوان
  • روان درمانگر تخصصی اختلالات روانی کودکان
  • مترجم و نویسنده کتاب
  • درمانگر مشکلات تربیتی٬ ترس٬ خواب٬ انواع اختلالات عاطفی و شناختی٬ وسواس٬ بیش فعالی٬ سلوک و ….

مقالات اخیر

با ما در ارتباط باشید

آدرس مطب

آمل – خیابان ۱۷شهریور – کوچه مازندرانی (یه کوچه قبل بنیاد شهید) – ساختمان پزشکان مجلل – طبقه 1 – واحد۳

درخواست مشاوره