با دعوای کودکان چه کار کنیم؟
دعوا در بین کودکان زمانی اتفاق می افتد که اختلاف نظر ها تهاجمی می شود. به عنوان مثال، هنگامی که آن ها فیزیکی دعوا می کنند یا شامل فریاد زدن، ضربه زدن، اظهارات ناخوشایند یا داد زدن باشد. کودکان هنوز در حال یادگیری کنترل احساسات خود هستند. بنابراین اختلاف نظر ها و دعوا های شدید غیر معمول نیست.
در دعوای کودکان چه موقع باید وارد شد؟ چه باید کرد؟ گاهی اوقات برای عقب نشینی از اختلاف نظر ورود به موقع شما کار می کند، زیرا این کار به بچه ها این فرصت را می دهد که خودشان آن مشکلات را حل کنند. اما وقتی اختلاف نظر به دعوا تبدیل می شود، قبل از صدمه زدن به کسی، باید آن را از بین ببرید. کودکان هنوز در حال یادگیری نحوه ی واکنش به احساسات خود هستند. بنابراین بدون کمک بزرگسالان، حل اختلافات می تواند برای آن ها سخت باشد.
بچهها با دوستانشان دعوا میکنند.
این بخشی عادی از دوستی است، و آنها باید یاد بگیرند چگونه پیش بروند. چه این دعوا بین بهترین دوستها یا دوستان معمولی اتفاق بیفتد، اشک، کجخلقی، غم، لجبازی، انزوا، عصبانیت و احساسات جریحهدارشده از پیامدهای احتمالی این درگیریها هستند. برخی از بچهها به طور طبیعی در مدیریت، عبور از گذشته و اجتناب از این اختلافات مهارت بیشتری دارند، در حالی که برخی دیگر درگیر جنگهای دوستانه ی مکرر و شدیدتر هستند.
با این وجود، بیشتر بچهها از کودکان نوپا تا نوجوانان، ممکن است برای مدیریت این مسئله در برخی زمانها نیاز به کمک داشته باشند. در این زمان والدین میتوانند حمایت کنند و به فرزندان خود در رشد مهارتهای ارتباطی موثر کمک کنند. با این حال، برای والدین سخت است که بدانند چه زمانی وارد عمل شوند، چه حمایتی ارائه دهند و چه زمانی در دعوای بچهها وارد نشوند. درباره نحوه ی آموزش به فرزندان خود برای مدیریت اختلافات با دوستان بیشتر بیاموزید.
آموزش مهارت های اجتماعی برای حل دعوای کودکان
آموزش مهارت های اجتماعی به کودکان باعث می شود با احترام بیشتری با یکدیگر صحبت کنند، برای حقوق خودشان و دیگری احترام قائل شوند، بتوانند بدون مداخله شما مشکلاتشان را حل کنند و در جامعه و ارتباط با بقیه مقبولیت بیشتری به دست آورند. این آموزش ها شامل موارد زیر است:
۱٫ به اشتراک گذاشتن:
به کودک توضیح دهید: “همان طور که گاهی اوقات تو دلت می خواهد با اسباب بازی بقیه بازی کنی بقیه هم دوست دارند با وسایل تو بازی کنند. شما می تونید از وسایل همدیگر شریکی استفاده کنید اما قبلش حتما باید از هم اجازه بگیرید و در این مورد با یکدیگر صحبت کنید.”
۲٫ در خواست مودبانه برای استفاده از وسایل دیگری:
به کودک بگویید: “اگر چیزی را می خواهد می تواند خواسته اش را خیلی مودبانه بیان کند. برای مثال استفاده از کلمه “لطفاً” یا “خواهش می کنم” قبل از بیان درخواست امکان قبول کردن آن را خیلی بالا می برد.”
۳٫ انتظار برای رسیدن نوبت:
به کودک توضیح دهید: “گاهی اوقات در یک زمان همه با هم نمی توانند از یک وسیله استفاده کنند، بنابراین باید منتظر بمانیم تا نوبت مان شود. دراین زمان می توانیم خودمان را با کارهای مختلف نظیر نقاشی کردن، کتاب خواندن، خیال پردازی کردن یا … مشغول کنیم.” حتماً به کودک بگوید: “با گریه کردن و بی قراری نمی تواند زودتر به نوبت خودش برسد.”
۴٫ پذیرش نه از خواهر یا برادر:
برای کودک توضیح دهید: “گاهی اوقات افراد چیزی هایی دارند که فقط مخصوص به خود آنهاست و یا زمان هایی است که می خواهند تنها باشند. شاید آنها نخواهند در برخی چیزها با بقیه شریک شوند. این درباره خود تو هم هست. باید این را بپذیریم که اشکالی ندارد. پس در این زمان ها می توانیم به بقیه نه بگویم و نه گفتن آنها را هم قبول کنیم.”
۵٫ تعارف کردن:
سهیم شدن خوراکی اغلب اگر با تشویق والدین همراه باشد باعث احساس لذت در کودک می شود. در نتیجه این حس مثبت به خود باعث افزایش اعتماد به نفس در کودک می شود. برای کودک توضیح دهید: “ما می توانیم خوراکی های خود را با هم قسمت کنیم. کسی که خوراکی هایش رابا بقیه قسمت کند دستان بخشنده ای دارد. از آن گذشته گاهی اوقات بقیه خوراکی دارند که ما آن را خیلی دوست داریم آیا دوست نداری که به تو تعارف کنند؟”
۶٫ پذیرش تعارف:
اگر خواهر یا برادرت به تو خوراکی تعارف کرد می توانی آن را برداری و از او به خاطر این لطفش تشکر کنی.
۷٫ پیشنهاد کمک دادن:
همه ما گاهی اوقات خسته یا بی حوصله می شویم و یا شاید توی دردسر بیافتیم در این صورت می توانیم به خواهر یا بردارمان پیشنهاد کمک بدهیم و اگر پذیرفت کمکش کنیم. به کودک توضیح دهید: “کمک کردن به دیگران باعث احساس رضایت و شادی در خود ما نیز می شود.”
۸٫ نادیده گرفتن:
به کودک یاد دهید: “گاهی اوقات بعضی افراد رفتار نامناسبی انجام می دهند بهتر است در این موارد از تکنیک نادیده گرفتن استفاده کنی، یعنی به او نگاه نکنی، هیچ حرف یا عملی نسبت به کارش انجام ندهی، هیچ برخورد فیزیکی نداشته باشی و خود را مشغول کارهای دیگر کنی. اینگونه بعد از گذشت مدتی فرد مورد نظر از انجام کارش خسته شده و آن را متوقف خواهد کرد.”
۹٫ گروهی کار کردن برای حل مشکل دعوای کودکان:
به کودک توضیح دهید: “در خانواده ممکن است مشکلاتی بوجود بیاید. اعضای خانواده باید برای حل مشکل با هم حرف بزنند، به حرف های هم گوش دهند و برای حل مشکلات با هم برنامه ریزی کنند. اینگونه حل مشکلات سریعتر و راحت تر انجام می شود. به کودکان این نکته را یادآور شوید سرزنش کردن خودشان یا دیگری کمکی به حل مشکل نخواهد کرد.
۱۰٫ اهمیت کار گروهی:
به کودک بگویید و روی این موضوع تاکید کنید انجام کارها به صورت گروهی باعث لذت بخش تر شدن انجام آن می شود.
۱۱٫ استفاده از رویه های مودبانه در دعوای کودکان :
به کودک بگویید: “صحبت کردن مودبانه و رفتار های که حاکی از احترام تو به طرف مقابل باشد باعث افزایش احترام و محبت آنها خواهد شد. به این منظور بهتر است به حرف همدیگر گوش کنید یعنی موقعی که او حرف می زند ساکت بمانی، به حرف هایش فکر و احساساتش را درک کنی. از کلمات مودبانه نظیر لطفا، ممنونم، متشکرم و… استفاده کنی.”
برای دریافت راهنمایی های بیشتر و دقیق تر می توانید با کلینیک دکتر حسینی در آمل تماس حاصل کنید.