وقتی بچه هایمان دعوا می کنند چه کار کنیم؟
وقتی فرزند شما درگیر دعوا در مدرسه می‌شود، بهترین کار این است که قبل از هر چیز بفهمید دقیقا چه اتفاقی افتاده است. به این ترتیب چهارچوبی برای بحث نهایی خود با فرزندتان خواهید داشت. در مشاوره کودکان ابتدایی برای مدیریت دعوای کودکان اقدامات زیر توصیه می‌شود:
- به کودک خود برای انتقال شرایط زمان بدهید:
دعوا دانش آموزان در مدرسه ممکن است به دلایل تغییر محیط زندگی و تحصیلی باشد. کمی به فرزند خود فرصت دهید تا از شرایطی که در آن درگیر دعوا بوده خارج شود. فوراً او را به چالش نکشید، زیرا تغییر شرایط برای افراد در هر سنی دشوار است. پردازش احساسات در دقایق اولیه پس از دعوا برای هر کودکی سخت است. وقتی فرزندتان آرام شد، صحبت با او را آغاز کنید.
- با فرزندتان به طور مستقیم صحبت کنید:
وقتی درباره دعوا دانش آموزان در مدرسه صحبت می‌کنید، سعی کنید از سرزنش، فریب یا به دام انداختن فرزندتان خودداری کنید. در عوض، در تربیت فرزند بسیار مستقیم و صریح باشید. شاید جمله می‌خواهی به من بگویی چه اتفاقی افتاده است؟ شروع خوبی برای صحبت با او باشد. سعی نکنید کودک خود را با گفتن جملاتی مانند “آیا امروز در مدرسه اتفاقی افتاده که بخواهید در مورد آن صحبت کنید” به دام بیاندازید.
- به آنچه که فرزندتان می‌گوید گوش دهید – حتی اگر او اشتباه می‌کند:
اگر فرزندتان مایل به صحبت درباره دعوای دانش آموزان در مدرسه است، اجازه دهید ابتدا تمام داستان را برای شما تعریف کند. اگر کودکتان را هنگامی که به نظر می‌رسد حقیقت را نمی‌گوید متوقف کنید، ممکن است نکته‌ای را که لازم است بدانید از دست بدهید. اغلب، ادراک یک کودک با یک بزرگسال یکسان نیست. به هر حال، این برداشت‌های نادرست باید اصلاح شود. پس فرزندتان را تشویق کنید که حرف بزند.
- از استفاده از کلمه “اما” خودداری کنید:
در اینجا یک قانون مهم وجود دارد – زمانی که با فرزند خود مخالف هستید یا می‌خواهید چیزی را به او گوشزد کنید، در روش برخورد با دعوای دانش آموزان، از استفاده از کلمه “اما” اجتناب کنید – به جای آن از کلمه ای مانند “و” استفاده کنید. درک کنید که کلمه “اما” ارتباط موثر را کاهش می‌دهد، زیرا در واقع به معنی گوشزد کردن اشتباه به فرزندتان است. استفاده از کلمات این چنینی باعث رفتار تدافعی فرزندتان خواهد شد.
عواقب دعوا در مدرسه برای کودکان چیست؟
تشخیص عواقب دعوا و خشونت میان کودکان آسان است اما مقابله با دعوا دانش آموزان در مدرسه همیشه آسان نیست. علاوه بر پیامدهای جسمانی ناشی از خشونت‌های کلاسی دانش‌آموز، دعوای کودکان پیامدهای اجتماعی و روانی نیز دارد. طبق مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۵ توسط دانشگاه تورکو در فنلاند انجام شد، کودکانی که در مدرسه مورد آزار و اذیت یا مجروح شدن قرار می‌گیرند، اغلب نشانه‌هایی از افسردگی، افکار خشونت‌آمیز، خودکشی، اضطراب، اعتماد به نفس پایین و سایر مسائل روان‌شناختی را از خود نشان می‌دهند. این عواقب در اثر دعوا در مدارس ایران نیز دیده می‌شود.
کودکانی که درگیر دعوا در مدرسه دخترانه یا پسرانه می‌شوند ممکن است از برقراری ارتباط با دانش‌آموزان دیگر اجتناب کنند تا از برخوردهای خشونت‌آمیزی که می‌تواند برای مهارت‌های اجتماعی و تعامل انسانی مضر باشد، اجتناب کنند.
علل ناسازگاری کودکان در مدرسه
دعوای بچه ها در مدرسه رایج و مرسوم است. خواه ناخواه باید دعوا در مدرسه را بین کودکان مدیریت کنید. دعوای کودکان در مدرسه هم می تواند ساده و پیچیده باشد. لزوما دعوای دانش آموزان راه حل ساده ای ندارد و گاها نیاز است تا برای رفع و مقابله با دعوای دانش آموزان در مدرسه، از والدین آن ها هم کمک بگیرید. کودکان به دلایل مختلفی ممکن است در مدرسه از خود ناسازگاری نشان دهند. ما در اینجا به برخی از این دلایل اشاره خواهیم کرد.
۱- معلمان
یک تجربه خوب با یک معلم دلسوز می‌تواند تأثیری ماندگار در زندگی کودک بگذارد—همینطور یک تجربه بد. در حالی که اکثر معلمان تمام تلاش خود را برای ارائه یک تجربه آموزشی مثبت به دانش آموزان می‌کنند، برخی از دانش آموزان برای سبک‌های تدریس خاص نسبت به دیگران مناسب‌تر هستند. اگر بین دانش‌آموز و معلم ناسازگاری وجود داشته باشد، کودک می‌تواند احساسات منفی پایداری در مورد مدرسه یا توانایی‌های خود ایجاد کند.
۲- دوستان
در حالی که بیشتر دانش آموزان می‌گویند که دوستان‌شان یکی از جنبه‌های مورد علاقه آنها در مدرسه هستند، آنها همچنین می توانند منبع استرس نیز برای کودکان باشند. نگرانی در مورد نداشتن دوستان کافی، نبودن در کلاس با دوستان، ناتوانی در هماهنگی با دوستان در یک منطقه خاص، درگیری‌های بین فردی، و فشار همسالان، چند مورد از روش های بسیار رایجی هستند که می توانند کودکان را تحت فشار قرار دهند.
۳- برنامه درسی با فشار بالا
رقابت در دنیای درسی هر روز بیشتر از قبل می‌شود و کودکان را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. بسیاری از والدین تلاش می‌کنند کودکان خود را در فعالیت‌های فوق برنامه ثبت نام کنند. گاهی این برنامه‌ها ممکن است فشاری به کودکان وارد کند که آنها را نسبت به فضا و محیط مدرسه بدبین کند. این بدبینی نیز یکی از دلایل ناسازگاری کودکان در مدرسه است.
۴- کمبود وقت در محیط خانواده
مشغله های فراوان والدین در جوامع امروزی باعث شده است که کودکان و والدین کمتر فرصت جمع شدن دور یکدیگر را داشته باشند. در نتیجه والدین کمتر با فرزندان خود در ارتباط هستند. ارتباط کمتر باعث می‌شود والدین از مسائلی که کودکان در مدرسه درگیر آن می‌شوند باخبر نباشند و در نتیجه نتوانند به حل مشکلات آنها کمک کنند. برای حل و برطرف کردن این مشکل، به مشاوره خانواده مراجعه کنید.
۵- خواب ناکافی
خواب ناکافی تنها مشکل بزرگسالان نیست. از آنجایی که برنامه‌های کودکان مملو از تکالیف و کارهای فوق برنامه و گاهی اوقات خانواده است، بچه‌ها اغلب کمتر از نیازشان می‌خوابند. عملکرد کودکان تحت تاثیر کمبود خواب فقط به معنای خواب آلودگی نیست، بلکه می‌تواند منجر به عملکرد شناختی ضعیف، عدم هماهنگی، بدخلقی و سایر اثرات منفی در رفتار کودکان شود.
۶- عدم تطابق سبک‌های یادگیری
ممکن است از قبل بدانید که سبک‌های متفاوتی برای یادگیری وجود دارد – برخی از طریق گوش دادن بهتر یاد می‌گیرند، برخی دیگر اگر اطلاعات نوشته شده را ببینند، اطلاعات را کارآمدتر حفظ می‌کنند، و برخی دیگر یادگیری از طریق انجام یک کار را ترجیح می‌دهند. اگر در سبک یادگیری کودک و کلاس درس ناهماهنگی وجود داشته باشد، یا اگر فرزند شما یک ناتوانی یادگیری (به ویژه ناشناخته) دارد، بدیهی است که می تواند منجر به یک تجربه تحصیلی استرس زا شود.
با پرخاشگری فرزندمان چه کنیم؟
برای مدیریت دعوای کودکان، یافتن دلایل دعوا بین نوجوانان و پیدا کردن روش برخورد با دعوای دانش آموزان در مدرسه نیاز است که محرک‌های کودکان و نوجوانان را شناسایی کنید. دعوای بچه ها در مدرسه مرسوم است و رخ می دهد. صحبت با متخصص مشاوره تحصیلی و مشاوره کودک هم می تواند در این زمینه کمک کننده باشد.
توجه به محرک‌هایی که باعث پرخاشگری کودک شما می‌شود ممکن است به جلوگیری از طغیان او کمک کند. محرک های رایج در ایجاد خشم و پرخاشگری کودکان عبارتند از:
- تغییر در روال معمول کودک شما
- احساس گرسنگی یا خستگی
- وظایف چالش برانگیز، مانند انجام یک بازی جدید یا تسلط بر یک مهارت فیزیکی جدید
- بازی با بچه ها یا خواهر و برادرهای دیگر
- موقعیت‌هایی که طاقت فرسا به نظر می‌رسند، مانند مناطق بازی پر سر و صدا
- ناتوانی در برقراری ارتباط با احساسات و نیازها و/یا گوش ندادن به آنها
- نرسیدن به چیزی که می‌خواهند
دعوای کودکان در محیط مدرسه بیشتر است و عمده کودکان در دوران مهد و خردسالی مشکلی ندارند. اما اگر چنین باشد، باید مشاوره کودکان ۲ تا ۶ سال را هم برای این دسته از فرزندان در نظر داشته باشید. با این حال شما همیشه نمی‌توانید آنچه را که باعث پرخاشگری فرزندتان می‌شود شناسایی کنید و اقدامات لازم را برای حل آن انجام دهید. به عنوان مثال، فقط به این دلیل که کودک شما اسباب‌بازی می‌خواهد، به این معنی نیست که باید آن را داشته باشد. اما ممکن است بتوانید با ثابت نگه داشتن برنامه روتین فرزند خود، اطمینان از خواب کافی و پرت کردن حواس او در موقعیت‌هایی که متوجه می‌شوید خلق و خوی او شروع به تغییر می‌کند، می‌تواند از پرخاشگری کودک جلوگیری کند.
