تفسیر نقاشی کودک

تفسیر نقاشی کودک مسیر ورود به دنیای کودکان به حساب می‌آید. نقاشی کشیدن یکی از سرگرمی‌های کودکان است که آن را با لذت انجام می‌دهند اما نقاشی‌های کودکان علاوه بر جنبه سرگرمی که دارند، والدین را از احساسات درونی فرزندشان باخبر می‌سازند. اغلب کودکان نمی‌توانند احساسات خود را با کلمات بیان کنند. به همین خاطر نقاشی راهی برای برقراری ارتباط بین کودک و والدین است و آثار هنری کودکان شخصیت آن‌ها را نمایان می‌سازد. حتی خلاق‌ترین کودکان نیز مواردی را در تمام نقاشی‌های خود تکرار می‌کنند و گاه از رنگ‌ها برای بروز عواطف خود بهره می‌برند. به همین دلیل با کمی دقت در نقاشی‌های آن‌ها می‌توانید به مسائل درونی و نگرانی‌هایشان پی ببرید. برای آشنایی بیشتر با دنیای کودکان کلیک کنید.

تفسیر نقاشی کودک | مراحل نقاشی کشیدن کودک

پیش از تفسیر کردن نقاشی‌های کودک خوب است با مراحل و نحوه‌ انجام این کار توسط فرزندتان آگاه شوید. نقاشی کشیدن کودک سه مرحله دارد که شامل خط خطی کردن، رسم نمایه‌های ابتدایی و در آخر نقاشی کردن می‌شود. در ادامه به شرح این سه مورد پرداخته‌ایم.

خط خطی کردن

این اولین مرحله‌ نقاشی کردن کودکان است و در آن تصاویر، هیچ واقعیتی ندارند. تنها خطوط نامنظم بر روی کاغذ دیده می‌شوند و به نظر می‌رسد کودک چیز خاصی نکشیده اما گاهی با همین خطوط نامنظم چیزی را ترسیم می‌کند که به آن واقع گرایی اتفاقی می‌‌گویند، یعنی شما می‌توانید در بین خط خطی‌های انجام شده شکل‌هایی را ببینید.

نمایه‌های ابتدایی

در مرحله دوم کودک چیزهایی را که با چشم خود می‌بیند بر روی کاغذ می‌آورد. در این مرحله چیزهای ساده‌ای مانند صورت، انگشتان، ماشین‌، درخت و خانه را در نقاشی‌های خود می‌کشد. جزئیات واقع بینانه معمولا در این نقاشی‌ها دیده نمی‌شود و بسیار ابتدایی هستند. در اواخر این مرحله کودک چیزهایی مانند گل در جلوی خانه را به نقاشی‌هایش می‌افزاید که نشان دهنده‌ عقایدش است.

تکمیل نقاشی

کودک در این مرحله جزئیات زیادی در نقاشی‌های خود می‌کشد و حتی ممکن است از کلمات و علائم نیز استفاده کند. بسیاری از کودکان از اشکال هوشمندانه مانند حرف V انگلیسی برای کشیدن پرندگان استفاده می‌کنند. کودکان در این مرحله سعی می‌کنند با توجه به توانایی‌های خود واقع بینانه نقاشی کنند و گاه تصاویر را از دیدگاه خاصی به نمایش می‌گذارند. برای نقاشی‌هایشان داستان مخصوص دارند و گاها آن را برایتان بازگو می‌کنند.

قوانین کلی در تفسیر نقاشی کودک

اغلب کودکانی که مستبد و پرتوقع هستند از رنگ‌های تیره‌تر در نقاشی‌های خود استفاده می‌کنند. دخترها در نقاشی‌های خود رنگ‌های گرم را می‌پسندند و پسران بیشتر از رنگ‌های خنک استفاده می‌کنند. رنگ سبز در نقاشی کودک نشان دهنده‌ خلاقیت او، زرد به معنای خوشبختی و قرمز که بسیار میان کودکان پر طرفدار است هیجان آن‌ها را نشان می‌دهد.

اغلب کودکانی که نقاشی‌هایشان را از سمت چپ کاغذ شروع می‌کنند، به گذشته و شخصیت پرورش‌دهنده‌ خود علاقه دارند و در مقابل کودکانی که از سمت راست شروع می‌کنند در مورد آینده و ارتباط با دیگران کنجکاو هستند. نقاشی‌هایی که در پایین کاغذ کشیده می‌شوند نشان دهنده‌ وجود احساس عدم امنیت و کمبود در کودک است و آن‌هایی که در نقاشی کودک بزرگ کشیده می‌شوند دارای برتری هستند و کوچکترها اهمیت کمی دارند.

تفسیر اجزای مختلف نقاشی کودکان

۱٫ هیولاها

کشیدن انواع هیولاها در نقاشی کودکان نشان دهنده‌ قدرت است. اگر کودک این هیولا را در مرکز کاغذ بکشد، به این معنا است که دلش می‌خواهد قدرتمند باشد اما در بسیاری از موارد می‌تواند از وجود اضطراب شدید در کودک خبر دهد. عامل مهمی که باید در نظر گرفت این است که از کودک خواسته شده چه چیزی را به تصویر بکشد. اگر از او خواسته شده فردی را نقاشی کند و او هیولا کشیده، نشان از بیزاری و ترس کودک از آن فرد است. اما اگر به صورت داوطلبانه این کار را انجام داده باشد تمایل برای قدرت دارد.

۲٫ تفسیر نقاشی کودک | خانه‌ها

خانه یکی از اولین چیزهایی است که کودکان معمولا در نقاشی‌های خود می‌کشند و دیدگاه‌های فراوانی در ارتباط با منظور آن‌ها از کشیدن خانه و سایر چیزهایی که در اطراف آن مانند خورشید، رنگین کمان، گل و… وجود دارد، بیان شده‌است. برخی می‌گویند خانه‌ای که کودک می‌کشد نظر او در مورد زندگی خودش در خانه‌شان را نشان می‌دهد. کودکی که احساسات منفی را در محیط خانوادش تجربه کرده باشد خانه‌‌ نقاشی‌اش را مانند یک زندان ترسیم می‌کند. نوجوانی که هنوز خانه را به شکل دو بعدی می‌کشد ممکن است به لحاظ عاطفی رشد نکرده باشد.

اگر خانه‌ای که کودک می‌کشد دارای پنجره‌های باز و نامرتب باشد، نشان می‌دهد که نیاز به دیده شدن بیشتر توسط دیگران دارد. کودکانی که یک پیاده رو جلوی خانه می‌کشند اغلب روابط بهتری با دیگران و همسالان خود دارند، در حالی که این مورد در نقاشی‌های کودکان گوشه‌گیر دیده نمی‌شود. هر چه خانه‌ای که کودک می‌کشد جزئیات معمولی بیشتری داشته‌باشد، نشان می‌دهد دیدگاه مثبتی به خانواده‌اش دارد.

۳٫ خورشید

کودکی که یک خورشید زرد خندان می‌کشد، شاد است و از بودن خود رضایت دارد اما خورشید همیشه این معنا را ندارد. اغلب کودکان در مورد نقاشی‌های خود توضیح می‌دهند می‌توانید از آن‌ها در مورد معنایی اجزای نقاشیشان سؤال بپرسید. خورشید نصفه‌ای که در بالا و گوشه‌ کاغذ کشیده شود نگران بودن کودک را منعکس می‌کند و خورشیدی که در آسمان ابری کشیده می‌شود می‌تواند نشان دهنده‌ افسردگی و احساس ناامیدی در کودک باشد. برخی عقیده دارند خورشید نمایانگر دیدگاه کودک نسبت به پدرش است. خورشید کامل و درخشان نشان از رابطه‌ خوب پدر و فرزندش می‌دهد. اگر کودک خورشید را پشت کوه یا صورت قوسی در افق بکشد یعنی ارتباط خوبی با پدر ندارد. همچنین اگر از پدرش ترس داشته باشد معمولا خورشید را در نقاشی‌اش با رنگ قرمز یا سیاه ترسیم می‌کند.

۴٫ تفسیر نقاشی کودک | کشیدن درخت

در تفسیر نقاشی درخت، سه قسمت ریشه، تنه و شاخ و برگ‌های آن مورد بررسی قرار می‌گیرد. ریشه‌ای که در خاک فرو رفته باشد نمایانگر ناخودآگاه و فشارها است. تنه مشخصات دائمی و شخصیت کودک را نشان می‌دهد. شاخه‌ها و برگ‌ها هم چگونگی ارتباط او با دنیای بیرون را مشخص می‌کند. در صورتی که کودک شما در میان اجزای درخت به ریشه‌ آن بیشتر اهمیت دهد، طبیعتی بدوی، عاشقانه و محافظه‌کار دارد. اغلب کودکان قبل از سنین مدرسه تنه‌ درخت را بلند می‌کشند اما این مورد بعد از سنین مدرسه ممکن است نشان از تمایل کودک برای بازگشت به دنیای قبل از مدرسه و یا فشارهای عصبی باشد.

تنه‌ درختی که کوتاه است جاه‌طلبی و بلندپرواز بودن کودک را نشان می‌دهد. اگر تنه‌ درخت کج باشد می‌توان به عدم ثبات در کودک پی برد. کودکان در خودفرورفته اغلب برگ‌های زیاد و درهم و برهم برای درخت خود می‌کشند و این به این معنا است که آمادگی تغییر و تحول ندارند. در مقابل کودکانی که مسائل را به راحتی می‌فهمند و به ارتباط با دیگران تمایل دارند، اغلب برگ‌ها را مرتب و هر کدام را به سویی می‌کشند.

۵٫ تفسیر آدمک در نقاشی کودک

کودکان با کشیدن شکل آدم پیش از هر چیز درکی که از بدن خود و تمایلاتشان دارند را بیان می‌کنند. اگر آدم کشیده شده در مجموع هماهنگ باشد می‌توان گفت کودک با خودش سازگاری دارد اما در صورتی که خیلی کوچک باشد و یا در گوشه‌ای از کاغذ کشیده شده باشد، می‌تواند به معنای احساس بی‌ارزشی کودک نسبت به خود باشد.

احساساتی که نقاشی‌های کودکان منعکس می‌کنند

کودکان با نقاشی‌های خود احساسات و عواطف زیادی را بروز می‌دهند و از هر کدام برداشت‌های مختلفی می‌توان داشت اما قرار نیست هر جزء نقاشی آن‌ها به طور خاص منعکس کننده‌ یک عاطفه باشد مگر آن که کودک خود آن را برایتان توضیح دهد. به طور کلی نکاتی وجود دارد که روانشناسان و محققان بر اساس آن‌ها می‌توانند احساسات کودک را شناسایی کنند.

برای مثال گاه کشیدن ابرها، پرنده‌های درحال پرواز، باران و چشم نکشیدن برای صورت‌ها مضطرب بودن کودک را نشان می‌دهد. کودکی که تصاویر کوچک، صورت‌هایی بدون بینی یا دهان، صورت‌هایی لاغر و دست‌های نزدیک به بدن می‌کشد، بسیار خجالتی است. دست‌ها و دندان‌های بزرگ، دست‌های دراز و چشم‌های بسته، عصبی بودن کودک را نشان می‌دهند. در آخر کودکانی که تصاویر غول‌آسا، اندام‌هایی بدون دست، صورت‌های کج و سرهای باریک می‌کشند بیم و ترس زیادی در خود دارند.

سخن آخر

قبل از هرگونه قضاوتی در مورد نقاشی کودک و تعبیر و تفسیر کردن آن بهتر است چندین نقاشی از او را مورد بررسی قرار دهید تا متوجه شوید آیا یک پدیده مدام تکرار می‌شود یا خیر. توجه داشته‌باشید که نقاشی کشیدن با حال و حوصله‌‌ کودک در آن لحظه و اتفاقی که مدتی قبل برایش رخ داده ارتباط دارد. در تفسیر نقاشی کودک خود به نقش آموزش و یادگیری‌های قبلی توسط او نیز توجه داشته‌باشید.

اگر بدون درنظر گرفتن این مورد دست به تفسیر نقاشی بزنید ممکن است با خطا و تشخیص غیرواقعی مواجه شوید. علاوه بر این تفسیر نقاشی کودک جنبه‌های مختلفی مانند رنگ، خطوط، میزان فضای به کار گرفته شده و محتوای نقاشی را در بر می‌گیرد. بدیهی است که لازم است تمام این جنبه‌ها مورد بررسی قرار بگیرند. توصیه می‌کنیم برای تشخیص بهتر و تفسیر دقیق‌تر از مشاور کودک و روانشناس متخصص در زمینه تفسیر نقاشی کودک بهره‌مند شوید.

برای دریافت مشاوره در زمینه تفسیر نقاشی کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره حضوری کودک از طریق شماره ۰۱۱۴۴۴۴۵۲۰۵ با برترین متخصصان کلینیک تخصصی دکتر حسینی تماس حاصل نمایید.